توێژینەوە و نووسین: کاوە جەلال ڕێنێ دێکارت (بە لاتینی: ڕێناتوس کارتێزیوس) فەیلەسوفێکی مەزنی فەڕەنسییە، مەزنێتییەکەشی بە ناولێنانێکی سەرنجڕاکێش ناسێنراوە: ئەو “باوکی نوێسەردەمی ئەوروپی”یە. هەڵبەتە ئەم ڕستەیە لە سێ واژە پێکدێت: باوک، نوێسەردەم، ئەوروپی. باوک بەرهەمێک دەخاتەوە کە نوێسەردەمە، وەلێ ئەوە نوێسەردەمێکی ئەوروپییە. ئەوجا کاتێک ئەو دەبێت بە بنیاتنەری شێوازێکی نوێی فەلسەفاندن کە “پەرچاندن”ی (ڕێفلەکسیۆنی) مێتۆدییە ڕووەو خودی خۆ، ئەوەش بە ...

  جۆشوا ئەسکیو لە ئینگلیزییەوە: شارۆ شاھۆ   دوای شۆڕشی 1979ی ئیسلامی موزیک لە ئێران قەدەخە کرا. گۆرانی ڕۆژئاوایی قەدەخە بوو، دووکانەکانی تۆمارکردن داخران و هۆڵی کۆنسێرتەکان بێدەنگ بوون. هەر کەسێک بە میوزیکی ‘نائیسلامی’ دەستگیر کرابا، بە یاسا پێبژاردنی بەسەر دەسەپا، دوور دەخرایەوە  یان زیندانی دەکرا. بەڵام ئەمە وای لە خەڵک نەکرد کە گوێیان بۆ موزیکە ڕۆژئاواییەکان ڕانەگرن و چێژی ...

نووسینی: سارا وۆڵکەر – فیزیازان، گەردوونزانی بایۆلۆجی لە ئینگلیزییەوە: چیمەن ساڵح لە کۆتایی مانگی ئابی ساڵی ١٩٢٤، خولگەی مەریخ و زەوی ئەو دوو هەسارە خوشکەی لە یەکتر نزیکتر کردەوە لەوەی کە لە نزیکەی سەدەیەکدا هەبووە. گەرموگوڕیی بۆ ئەو چالاکییە لە سەرانسەری ئەمریکادا بڵاو بووەوە. لە بابەتێکدا لە ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمزدا پێشبینی ئەوە کراوە کە فەلەکناسەکان “ڕەنگە بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە ئەو ...

چۆن هونەر بووەتە سەرمەشقی ململانێی نێوان دیموکراسی و دەسەڵاتخوازی؟   نووسینی: سوزان نۆسێل وەرگێڕانی: ئارا هێمن دەسەڵاتخوازەکان پەی بەوە دەبەن کە کۆتڕۆڵکردنی کۆمەڵگەکانیان تەنیا بە دەستوەردان لە دەسەڵاتی پۆلیسی و دادگادا بەرجەستە نابێت، بگرە لە پاڵ ئەوەدا پێویستیان بەوەیە بیرکردنەوە و دنیابینی خەڵکەکەیان لەقاڵب بدەن، پێویستە دیدێکی تایبەت بۆ خەڵکەکەیان بدورن بەوەی چۆن سەرنج لە ڕووداوەکانی دەوروبەریان دەدەن، هەروەها چۆن ...